Բարի գալուստ կայքի թարմացված տարբերակ
Add to favourites

«Փարիզյան համաձայնագրի ներքո Հայաստանի Հանրապետության 2026-2035 թվականների Ազգային մակարդակով սահմանված հանձնառությունները և դրա իրականացման ծրագիրը հաստատելու մասին» Կառավարության որոշման նախագիծ

Հայաստանի անցումը ցածրածխածնային տնտեսության և կլիմայի փոփոխությանը դիմակայուն զարգացման առավել բարդանում է դեպի ծով ելք չունենալու իրողությունից, փակ սահմաններից և ներմուծվող հանածո վառելիքից ունեցած բարձր կախվածությունից (2023 թվականին էներգիայի 73.5%-ն ստացվել է ներմուծված հանածո վառելիքից)։ Այս կախվածությունը սահմանափակում է ոչ միայն երկրի տնտեսական և էներգետիկ անվտանգությունը, այլ նաև համայնքներում ջեռուցման մատչելի տարբերակները: Չնայած ջերմոցային գազերի (ՋԳ) գլոբալ արտանետումներում ունեցած ընդամենը 0.02% մասնաբաժնին՝ Հայաստանը հանձնառու է կրճատել ՋԳ արտանետումները՝ միաժամանակ ամրապնդելով հարմարվողականության կարողությունները՝ հաղթահարելու երկրի կլիմայական խոցելիությունը։ Հայաստանի արտանետումների կրճատման նպատակները սահմանվել են ոչ պայմանական և պայմանական միջոցառումներին համապատասխան։ Ոչ պայմանական են այն միջոցառումները, որոնք Հայաստանը հանձնառու է իրականացնել՝ օգտագործելով ներքին և միջազգային նույնականացված ռեսուրսները՝ գործող ազգային և ոլորտային ռազմավարությունների, քաղաքականությունների և նախատեսված ներդրումների շրջանակներում: Պայմանական միջոցառումներն ուղղված են 2035 թվականի արտանետումների կրճատման առավել հավակնոտ նպատակի ապահովմանը, որն անհնար է իրականացնել առանց լրացուցիչ միջազգային միջոցների ներգրավման:

Հիմնվելով Փարիզյան համաձայնագրի շրջանակներում նախկին հանձնառությունների վրա՝ Հայաստանի ԱՍՀ 3․0-ն արտացոլում է երկրի կլիմայական հավակնությունների զգալի առաջընթացը։ Տնտեսության ողջ ծավալի ընդգրկումով՝ այն 2035 թվականի համար նախատեսում է ՋԳ արտանետումների կրճատում 1990 թվականի մակարդակի համեմատ՝ ոչ պայմանական 44% և պայմանական 52% չափով (Աղյուսակ 1)։ Առաջնորդվելով ազգային և միջազգային առաջնահերթություններով՝ ԱՍՀ 3.0-ն ներառում է մեղմման միջոցառումներ հիմնական ոլորտներում, ինչպես նաև հարմարվողականության միջոցառումներ՝ ուղղված կլիմայական ռիսկերի նվազեցմանը և կայուն զարգացման ապահովմանը։

Փարիզյան համաձայնագրի ներքո Հայաստանի Հանրապետության 2026-2035 թվականների Ազգային մակարդակով սահմանված հանձնառությունների իրականացման ծրագիրը (Ծրագիր) սահմանում է մեղմման և հարմարվողականության հստակ միջոցառումներ, որոնք ուղղված են ԱՍՀ 3.0 թիրախներն ապահովելուն։ Հաշվի առնելով Հայաստանի կլիմայական հանձնառությունները՝ Ծրագիրը ներկայացնում է ոլորտային միջոցառումներ, վերջիններիս իրականացման ժամկետները, ինստիտուցիոնալ պատասխանատվությունները, ծախսերի գնահատականները, ինչպես նաև իրականացնելու մեխանիզմներն ու ֆինանսավորման աղբյուրները։ Այն ներառում է կարիքների գնահատում՝ ներառյալ կարողությունների զարգացման, տեխնոլոգիաների փոխանցման, չափումների, հաշվետվողականության և հավաստագրման մեխանիզմների վերաբերյալ: Ծրագիրը նպատակ ունի ուղղորդել պետական կառավարման համակարգի մարմիններին, մասնավոր հատվածին, միջազգային գործընկերներին և այլ շահագրգիռ կողմերին՝ գործողությունները համակարգելու, ռեսուրսների ներգրավմանն աջակցելու և ցածր արտանետումների ու կլիմայակայուն տնտեսական և սոցիալական զարգացման նպատակներին հասնելու համար։

  • Discussed

    15.09.2025 - 30.09.2025

  • Type

    Decision

  • Area

    Justice, Healthcare, Agriculture, Education and science, Nature protection, Aviation, International relations, Social welfare, Energy and natural resources, Economy, Nuclear safety, Transport, Financial, Territorial administration and development, Economical, Emergency situations, Cadastre, Public healthcare, Use of atomic energy, Energy (electricity, heat supply, gas supply systems), Water economy, High tech industry

  • Ministry

    Ministry of Environment

  • Status

Send a suggestion via email

Your suggestion will be posted on the site within 10 working days

Cancel

Views 1870

Print

Related documents / links

Suggestions

Մարիետա Պետրոսյան

16.09.2025

Կարծում եմ՝ Հայաստանի ԱՍՀ 3․0 փաստաթուղթը կարևոր առաջընթաց է կլիմայական քաղաքականության ոլորտում, սակայն անհրաժեշտ է ավելի մանրամասն ներկայացնել այն գործիքակազմը, որով կհասնենք նշված թիրախներին։ Առավել նպատակահարմար կլինի ուժեղացնել հանրության մասնակցությունը կրթական ծրագրերի, համայնքային նախաձեռնությունների և բիզնեսի ներգրավման միջոցով։ Բացի այդ, կարելի է ապահովել մոնիթորինգի և հաշվետվողականության թափանցիկ մեխանիզմներ՝ վստահելի արդյունքներ ստանալու համար։

See more
Եվրոպական Միություն
Այս կայքը ստեղծվել և թարմացվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ: Կայքի բովանդակության համար պատասխանատվություն են կրում հեղինակները, և պարտադիր չէ, որ այն արտահայտի Եվրոպական միության, ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի, ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և ԵԱՀԿ-ի տեսակետները: