Բարի գալուստ կայքի թարմացված տարբերակ
Հիշել նախագիծը

«ՏԵՍԱԼՍՈՂԱԿԱՆ ՄԵԴԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

Հ Ի Մ Ն Ա Վ Ո Ր ՈՒ Մ

««ՏԵՍԱԼՍՈՂԱԿԱՆ ՄԵԴԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ

 

  1. Ընթացիկ իրավիճակը և իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը.

  «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքը (այսուհետ՝ Օրենք) Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի կողմից ընդունվել է 2020 թվականի հուլիսի 16-ին։ Օրենքի կիրառման ընթացքում ի հայտ են եկել իրավական խնդիրներ, որոնք հիմք են տալիս վերանայելու առանձին կարգավորումները, ինչպես նաև նախատեսելու նոր կարգավորումներ՝ տեսալսողական մեդիա ոլորտում իրավական հստակություն և կանխատեսելիություն ապահովելու, հավասար մրցակցային պայմաններ ստեղծելու, քաղաքացիների վրա բացասաբար ազդող տեղեկատվության նվազեցնելու, ՀՀ տեղեկատվական ինքնիշխանությունն ապահովելու նպատակով։

Երբ օրենսդիրը ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձի համար որևէ պարտականություն է սահմանում, սահմանափակում կամ արգելում այս կամ այն գործողությունը, ապա դա պետք է լինեն հնարավորինս հստակ, որոշակի և միանշանակ ընկալելի՝ բացառելու իրավանորմերի տարընթերցման հնարավորությունը։ Օրենքով սահմանվող պարտականությունները, սահմանափակումներն ու արգելքները պետք է ունենան այնպիսի ձևակերպում, որ տեսալսողական մեդիայի ոլորտում գործող սուբյեկտը կարողանա հստակ ու կանխատեսելի ձևով նույնացնել իր վարքն ու գործողությունները՝ գործող օրենքով սահմանված իրավաչափության շրջանակներում և կանխել իրավախախտման ռիսկերը։

Օրենքում առկա այս տեսակ անորոշություններից մեկն այն է, որ առկա կարգավորումները, որոնք արգելում են տեսալսողական հաղորդումների ընթացքում բովանդակության չարաշահման արգելքները՝ պատշաճ հստակությամբ չեն սահմանում, թե կոնկրետ որ տեսակի բովանդակությունն է որակվում որպես իրավախախտում՝ ինչը դժվարացնում է թե՛ տեսալսողական մեդիա արտադրանք մատուցող անձանց իրավաչափ վարքի ձևավորումը, և թե՛ կարգավորող պետական մարմնի վերահսկողական գործառույթների իրականացումը։

Նման անորոշությունների առկայությունը հանգեցնում է նաև այն իրողությանը, որ կարգավորող մարմնի կողմից ընդունված որոշումները հաճախ վիճարկվում են դատարաններում՝ առաջացնելով իրավական անորոշություն և խաթարելով մեդիա ոլորտի կայուն կարգավորման մեխանիզմները։ Պետության կողմից սահմանվող պարտականությունները պետք է ոչ միայն հնարավոր լինի կատարել, այլև արդյունավետ կերպով վերահսկել՝ իրավախախտումների պատշաճ արձանագրման, դրանց իրավական որակման և համարժեք պատասխանատվության միջոցների կիրառման միջոցով։

Այսպես, տեսալսողական մեդիայի բնագավառը կարգավորող օրենսդրությունը կարգավորող պետական մարմնին չի վերապահում այն անհրաժեշտ գործիքակազմը՝ ատելության խոսքի, «թշնամանքի լեզվի», խտրականության և քաղաքացու վարմունքի վրա ազդող մանիպուլյացիաների տարածման դեմ պայքարելու համար: Այսօր նաև կարգավորումից գրեթե դուրս են մնացել Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացու ֆիզիկական և հոգեկան առողջության վրա բացասաբար ազդող տեսալսողական տեղեկատվական հոսքերը։  Նախագծով առաջարկվող փոփոխությամբ հստակեցվում է «Տեսալսողական մեդիայի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 9-րդ հոդվածի կարգավորումը՝ տեսալսողական հաղորդումների չարաշահման արգելքի վերաբերող դրույթներում որոշակիություն մտցնելու նպատակով։ Այս ձևակերպմամբ նախատեսվում է նաև, որ կարգավորող մարմնի համար ստեղծվում է հստակ իրավական հիմք՝ օրինախախտումների ճանաչման և գնահատման գործընթացում, իսկ հեռարձակող, ցանցային օպերատոր և դիստրիբյուտոր անձանց համար ապահովվում է իրավական որոշակիություն՝ թույլատրելի և արգելված բովանդակության սահմանների վերաբերյալ։

Միևնույն ժամանակ, հաշվի առնելով միջազգային լավագույն փորձը՝ մասնավորապես եվրոպական երկրների օրենսդրությունները, որոնք սահմանափակում կամ արգելում են բռնություն, ատելության խոսք, խտրականություն և այլ ապակառուցողական բովանդակության տարածումը, անհրաժեշտ է ՀՀ օրենսդրական դաշտում ևս ամրագրել այնպիսի դրույթներ, որոնք կպահանջեն պատասխանատվություն կրել իրենց վերահաղորդած բովանդակության իրավաչափության համար։

  Նախագծով առաջարկվող հաջորդ փոփոխությունը վերաբերվում է դիստրիբյուտորների գործունեությանը: Գործող օրենսդրությամբ իրավական հստակություն չունեն դիստրիբյուտորների գործունեության թույլտվության տրամադրման, վերջիններիս կողմից ծավալվող գործունեության նկատմամբ իրականացվող վերահսկողության հանդեպ։

Օրենքում բացակայում են իրավական այնպիսի հստակ և որոշակի դրույթներ, որոնք հնարավորություն կտան կարգավորող պետական մարմնին՝ ողջամիտ և հիմնավորված հիմքերով մերժել դիստրիբյուտորի գործունեության թույլտվության տրամադրումը, ինչպես նաև դադարեցնել արդեն իսկ տրամադրված թույլտվության գործողությունը այն դեպքերում, երբ դիստրիբյուտորի գործունեության բնույթը խախտում է Օրենքով կամ համապատասխան իրավական ակտերով սահմանված պահանջները, սպառնում է հանրային շահին կամ խաթարում է մեդիա ոլորտում օրինական, թափանցիկ և արդար մրցակցային հարաբերությունների ապահովումը։

  Հաջորդ կարևոր նպատակներից մեկն էլ այն է, որ հնարավորինս նվազեցվեն Հայաստանի Հանրապետության տեղեկատվական անվտանգությանն ուղված սպառնալիքները։ Առաջարկվող փոփոխությունների անհրաժեշտությունն, ի թիվս այլնի, բխում է նաև նրանից, որ տեսալսողական մեդիա բնագավառը, տիրույթը «պաշտպանված չէ» օտարերկրյա տեղեկատվական ներգործությունից:

Մասնավորապես, հանրային մուլտիպլեքսով հեռարձակվող և կաբելային ցանցերով վերահաղորդվող օտարերկրյա տեսալսողական ծրագրերը հաճախ սպառողներին պարտադրում են մեր հանրային և պետական շահերի հետ չհամընկնող տեղեկատվական օրակարգեր, որոնց դեմ համապատասխան միջոցներ ձեռնարկելու համար Հանձնաժողովը օրենսդրութամբ նախատեսված կարգավորման գործիքակազմ չունի: Տեսալսողական մեդիա բնագավառը օտարերկրյա տեսալսողական ծրարգերից «պաշտպանելու» անհրաժեշտությունը ինքնին կապված է ազգային անվտանգության, հասարակական համերաշխության ապահովման, ընտրական գործընթացների նկատմամբ ենթադրյալ միջամտություններից պաշտպանության հետ: Ուստի, վերջիններս մուտք գործելով հայկական տեսալսողական ծառայությունների մատուցման շուկա պարտավոր են որոշակի օրենսդրական համապատասխանության ստուգման գործընթացով անցնել։

Առաջարկվում է սույն փոփոխությունների և լրացումների ուժի մեջ մտնելուց հետո, կարգավորող պետական մարմնի՝ Հանձնաժողովի համար սահմանել ողջամիտ անցումային ժամկետ, որի ընթացքում նա պարտավոր է իրականացնել Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արդեն իսկ վերահաղորդվող բոլոր տեսալսողական ծրագրերի օրենսդրությանը համապատասխանության ստուգում։ Յուրաքանչյուր դեպքում, երբ Հանձնաժողովը արձանագրի օրենսդրական պահանջներին չհամապատասխանող բովանդակություն, այն պետք է ամրագրվի որոշմամբ։ Մինչդեռ նման որոշման բացակայությունը կընդունվի որպես թույլտվության տրամադրման փաստ:

Ելնելով վերահաղորդվող ծրագրերի բովանդակային առանձնահատկություններից՝ անհրաժեշտ է, որ յուրաքանչյուր օտարերկրյա տեսալսողական ծրագիր նախքան Հայաստանում վերահաղորդման մեկնարկը անցնի համապատասխանության գնահատման գործընթաց։ Այս նպատակով առաջարկվում է սահմանել պարտադիր պահանջ, ըստ որի՝ վերահաղորդման մեկնարկից առաջ անհրաժեշտ է ստանալ Հանձնաժողովի կողմից տրամադրվող թույլտվությունը, որը կհավաստի տեսալսողական ծրագրի՝ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության պահանջներին համապատասխան լինելը։

Բացի այդ, պետք է նախատեսել Հանձնաժողովի իրավասությունը՝ կրկին վերանայել համապատասխանության հարցը այն դեպքերում, երբ կան ռիսկեր՝ կապված վերահաղորդվող ծրագրի բովանդակության փոփոխության հետ։ Այսպիսիք են՝ ծրագրի սեփականատիրոջ փոփոխությունը, ծրագրային քաղաքականության փոփոխությունը, միջազգային գործընկերների ներգրավմամբ քաղաքական բովանդակության ուղղության շեղումը և այլն։

Հանձնաժողովին պետք է տրամադրվի 20-օրյա ժամկետ՝ յուրաքանչյուր նոր ծրագրի օրենսդրական համապատասխանությունը գնահատելու նպատակով։ Արտառոց դեպքերում կարող է սահմանվել փորձնական վերահաղորդման թույլտվություն՝ մինչև վերջնական գնահատման արդյունքի տրամադրումը։

Այս կարգավորումը միտված է ապահովելու պետության տեղեկատվական տարածքի պաշտպանվածությունը, հանրային շահերի և արժեհամակարգի պահպանությունը՝ միաժամանակ սահմանելով կանխատեսելի և իրավաչափ գործընթաց վերահաղորդվող մեդիա արտադրանքի նկատմամբ։

Նախագծով նախատեսվող փոփոխությամբ ապահովվում է նաև իրավական այն մեխանիզմի ներդրումը, ըստ որի՝ եթե ցանցային օպերատորը հանդես է գալիս որպես դիստրիբյուտոր և անմիջապես կնքում է վերահաղորդման պայմանագիր օտարերկրյա հեռարձակողի հետ՝ առանց միջնորդ դիստրիբյուտորի ներգրավման, ապա տվյալ ցանցային օպերատորի նկատմամբ սկսում են գործել դիստրիբյուտորի նկատմամբ սահմանված իրավական կարգավորումները: Այս կարգավորումը միտված է բացառելու հնարավոր կարգավորող շրջանցումները և ապահովելու, որ անկախ այն բանից, թե վերահաղորդման պայմանագիրը կնքվել է դիստրիբյուտորի, թե ցանցային օպերատորի կողմից՝ համապատասխան մեդիա արտադրանքի վերահաղորդումը ենթակա լինի նույնական իրավական վերահսկողության ու պատշաճ օրինական ընթացակարգերի:

  Թեև «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի 58-րդ հոդվածը («Հեղինակազորման կամ լիցենզիայի գործողության կասեցումն ու դադարեցումը») ձևակերպված է այն կերպ, որ դրա դրույթները տարածվում են նաև ցանցային օպերատորների վրա այնքանով, որքանով դրանք կիրառելի են, այնուամենայնիվ, օրենքում բացակայում են հստակ իրավական հիմքեր, որոնք կարտահայտեն ցանցային օպերատորների նկատմամբ լիցենզիայի կասեցման կամ դադարեցման իրավական ընթացակարգը, այդ թվում՝ կիրառման դեպքերը, չափանիշները և ընթացակարգային երաշխիքները։

Արդյունքում, գործնականում ստեղծվել է իրավիճակ, երբ կարգավորող պետական մարմինը, նույնիսկ իրավախախտումների ակնհայտ առկայության պայմաններում, զուրկ է օրինական և լիարժեք գործիքակազմից՝ ցանցային օպերատորին տրված լիցենզիայի գործունեությունը կասեցնելու կամ դադարեցնելու համար։ Սա հակասում է իրավաչափ պետական վերահսկողության և օրինականության սկզբունքներին, քանի որ ցանկացած լիցենզավորման համակարգ պետք է ներառի ոչ միայն թույլտվություն տրամադրելու իրավասություն, այլև այդ թույլտվությունը կասեցնելու կամ դադարեցնելու իրավաչափ հնարավորություն՝ իրավախախտումների դեպքում:

Ներկա իրավիճակում չի կարող տեղ գտնել այնպիսի իրավակարգավորում, որի շրջանակներում իրավասու պետական մարմինը տրամադրում է լիցենզիա որևէ գործունեություն ծավալելու նպատակով, սակայն զրկված է այդ նույն լիցենզիայի նկատմամբ իրավաչափ միջամտություն իրականացնելու հնարավորությունից՝ այն կասեցնելու կամ դադարեցնելու միջոցով՝ օրենքի պահանջների խախտման դեպքերում։

Հետևաբար, անհրաժեշտ է լրացնել «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի համապատասխան դրույթները՝ հստակ սահմանելով լիցենզիայի կասեցման և դադարեցման իրավական հիմքերը, չափանիշները և կիրառման մեխանիզմները նաև ցանցային օպերատորների նկատմամբ՝ ապահովելով իրավական որոշակիության, կանխատեսելիության և գործնական կիրառելիության սկզբունքների լիարժեք իրագործումը։

Անհրաժեշտ է նաև վերանայել ներկայումս գործող օրենքի 57-րդ հոդվածի 6-րդ մասը, որը սահմանում է հետևյալը.

«Ցանցային օպերատորի կողմից առանց պայմանագրի վերահաղորդում իրականացնելը առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ հասույթի 0.04 տոկոսի, բայց ոչ պակաս, քան սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկի չափով»։

Սակայն այս կարգավորումը չի տարբերակում խախտման ծավալը՝ ըստ վերահաղորդվող տեսալսողական ծրագրերի քանակի, ինչի արդյունքում խախտման համար կիրառվող պատասխանատվությունն անհամաչափ է։ Արդյունքում, անտեսվում է խախտման վտանգավորության աստիճանը, ինչը հակասում է օրինականության, արդարության և համաչափության սկզբունքներին։

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ցանցային օպերատորի կողմից առանց պայմանագրի տեսալսողական ծրագրերի վերահաղորդման դեպքում կարող են խախտվել միաժամանակ մի քանի անձանց իրավունքներ, ինչպես նաև՝ խախտման հանրային վտանգավորության աստիճանը կարող է էականորեն տարբերվել՝ ելնելով վերահաղորդվող ծրագրերի թվաքանակից, նախատեսվում է պատասխանատվության միջոցների աստիճանական և համաչափ սանդղակավորում՝ խախտման ծավալից կախված։

Նախագծի ընդունման անրաժեշտությունը պայմանավորված է նաև տեսալսողական մեդիայի չափումների և դրանց արդյունքների կանոնակարգված և վերահսկելի  օգտագործման անհրաժեշտությամբ և հավասար մրցակցային դաշտի ապահովման կարևորությամբ։

Օրենքի 14․1-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն, 2024 թվականի մարտի 1-ից Հայաստանի Հանրապետությունում ստեղծվել է «Տեսալսողական մեդիայի ինդուստրիալ Կոմիտե» ինքնակարգավորվող կազմակերպությունը (Կոմիտե)։ Կոմիտեի անդամներն են հանրապետական, մայրաքաղաքային, մարզային սփռում ունեցող հեռարձակողների առնվազն կեսից ավելին։ Կազմակերպությունն իր կանոնադրությամբ կարող է ունենալ նաև այլ անդամներ։

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Կոմիտեի անդամները Կոմիտեի կողմից որոշված համամասնությամբ վճարելու են մեդիաչափումներ կատարող անձին, իսկ վերջինս պարտավորվելու է տրամադրել մեդիաչափումների արդյունքները Կոմիետին և Կոմիտեի անդամներին, Նախագծով առաջարկվում է հստակեցնել Կոմիտեի իրավասության շրջանակը՝ մեդիաչափումների գործընթացի կազմակերպման,  վերահսկման և դրանց արդյունքների տնօրինման առումով, քանի որ այն ուղղակիորեն բխում է «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասին 29-րդ կետից:

Նախագծով առաջարկվում է Կոմիտեին տրամադրել  իրավունք՝ տնօրինելու մեդիաչափումների արդյունքներին Կոմիտեի անդամների և այլ անձանց հասանելիության տրամադրման դեպքերը և կարգը, որը ամբողջությամբ համահունչ է Օրենքի տրամաբանությանը։ Առաջարկվող Նախագծով Կոմիտեն մեդիաչափումների արդյունքների սեփականատերն է, ով տնօրինելու է դրանք իր ներքին իրավական ակտերով սահմանված կարգով։

Նախագծով առաջարկում է Օրենքի 14․3-րդ հոդվածի 3-րդ մասը շարադրել նոր խմբագրությամբ, քանի որ գործող Օրենքով հեռարձակողի կողմից չափում կատարողին չհրապարակման պահանջի ներկայացումը իրավաչափ չէ, այն պատճառով, որ չափում կատարողը չի հանդիսանում մեդիաչափումների արդյունքների հրապարակող անձ և այն խնդրահարույց է չափումների արդյունքների հրապարակման համատեքստում ընդհանրապես։ Այսպես, եթե ցածր վարկանիշներ ունեցող հեռարձակողը կամ հեռարձակողները դիմում են չափումների արդյունքները չհանրայնացնելու խնդրանքով, ապա այն կառաջացնի խնդիրներ մեդիաշուկայում, մեդիայի սպառման մասին հանրության ընդհանուր պատկերացման ձևավորման առումով, ինչպես նաև հասարակական կարծիքը կարող է ձևավորվել ոչ ամբողջական կամ ապակողմնորոշող պատկերներով։

Ոլորտում վերահսկելիության ապահովման և հնարավոր առկա մանիպուլյացիաները կանխարգելելու, մեդիադաշտի իրական պատկերը չաղավաղելու նպատակով նման փոփոխության և լրացումների կատարումը անհրաժեշտություն է, քանի որ առաջարկվող Նախագիծը ներառում է կիրառելի գործիքակազմ վարկանիշային տվյալների խեղաթյուրումը կանխելու և մեդիաչափումների արդյունքների չկանոնակարգված և ռիսկային օգտագործման հնարավորությունը բացառելու համար, ինչը համահունչ է Կոմիտեի առաքելությանը և ստեղծման նպատակին։ Գործող Օրենքում մեդիաչափումների արդյունքների հասնելիությունը տրամադրվում է միայն հեռարձակողներին և այս դաշտում բաց են մնացել մեդիա ոլորտում գործող այլ կազմակերպությունների վերաբերյալ կարգավորումները։

Նախագծով առաջարկվում է նոր կարգավորում սահամանել Կոմիտեի և պետական կառավարման համակարգի մարմիններին ու կարգավորող պետական մարմնի համար։ Մասնավորապես պետական կառավարման համակարգի մարմիններն ու կարգավորող պետական մարմինն իրենց լիազորությունները իրականացնելիս իրավունք ունեն Կոմիտեից ստանալու անհրաժեշտ տեղեկություններ և տվյալներ, այդ թվում՝ չափումների արդյունքների վերաբերյալ։

 Կոմիտեն իրավաբանորեն պարտավոր է պետական կառավարման համակարգի մարմիններին և կարգավորող պետական մարմիններին տրամադրել համապատասխան չափումների տվյալներ կամ դրանց ընդհանուր վիճակագրությունը՝ վերջիններիս պահանջի դեպքում և Կոմիտեի սահմանած ձևաչափով։

 

  1. Առաջարկվող կարգավորումների բնույթ

Նախագծով առաջարկվում է Օրենքում կատարել հետևյալ փոփոխությունները և լրացումները.

  • Խմբագրվել է տեսալսողական ծրագրերի դիստրիբյուտորի հասկացությունը,
  • Խմբագրվել են Օրենքի 9-րդ հոդվածով սահմանվող տեսալսողական հաղորդումների չարաշահման արգելքները, առավել հստակ սահմանելով տեսալսողական հաղորդումների արգելքների դեպքերը:
  • Հստակեցվել է Կոմիտեի իրավասության շրջանակը՝ մեդիաչափումների գործընթացի կազմակերպման, վերահսկման և դրանց արդյունքների տնօրինման մասով:
  • Ցանցային օպերատորի գործունեության լիցենզիա ստացած անձի գործունեությանը վերաբերող պահանջները:
  • Նոր խմագրությամբ է սահմավել տեսալսողական ծրագրերի դիստրիբյուտորի գործունեությանը վերաբերող պահանջները:
  • Առաջարկվում է գործող օրենքն ավելացնել նոր 54.1-րդ հոդվածով, որը վերաբերում է տեսալսողական ծրագրերի դիստրիբյուտորին կամ ցանցային օպերատորին տրամադրված թույլտվության դադարեցմանը:
  • Խմբագրվել և նոր լրացումներ են կատարվել Տուգանքների բաժնում, մասնավորապես, ցանցային օպերատորի և դիստրիբյուտորի կողմից օրենքի խախատմամբ գործունեության իրականացումները:
  • Վերանայվել է Հեղինակազորման կամ լիցենզիայի գործողության կասեցման ու դադարեցման պայմանները:
  • Առաջարկվում է գործող օրենքն ավելացնել նոր 58.1-րդ հոդվածով, որը վերաբերում է ցանցային օպերատորի լիցենզիայի գործողության կասեցմանը և դադարեցմանը:

 

  1. Ակնկալվող արդյունքը.

Նախագծով առաջարկվող կարգավորման արդյունքում՝

  1. Իրավական հստակության և կանխատեսելիության բարձրացման ապահովվում։ Հստակ և կիրառելի իրավական նորմերի սահմանմամբ կկանխվի երկիմաստ մեկնաբանությունները և կապահովվի ոլորտում գործող սուբյեկտների համար կանխատեսելի իրավական միջավայր,
  2. Հավասար մրցակցային պայմանների ապահովում, որի արդյունքում
    տեսալսողական մեդիայի ոլորտում գործող բոլոր մասնակիցների համար կսահմանվեն հավասար կանոններ՝ խթանելով արդար մրցակցությունը, բացառելով մենաշնորհային դիրքի չարաշահումներն ու անբարենպաստ դիրքում հայտնվելու ռիսկերը,
  3. Օրենսդրական նոր կարգավորումներով կսահմանափակվի քաղաքացիների վրա բացասաբար ազդող տեղեկատվությունը, հնարավոր կդառնա կանխել ապատեղեկատվության, բռնության, ատելության քարոզի և այլ վնասակար բովանդակության տարածումը՝ պաշտպանելով հանրության հոգեկան, բարոյական և տեղեկատվական անվտանգությունը։
  4. Կսահմանվեն տեղեկատվական աշտպանություն իրավական մեխանիզմներ, որոնք թույլ կտան զսպել արտաքին ազդեցությունները Հայաստանի տեղեկատվական դաշտի վրա՝ պահպանելով ազգային անվտանգությանը համապատասխան վերահսկողությունը ու վերահսկելիությունը։
  5. Կատարելագործվի տեսալսողական մեդիայի ոլորտում վերահսկողության և կարգավորման մեխանիզմները՝ նպատակ ունենալով բարձրացնել օրենքի կիրառելիությունը և գործնական արդյունավետությունը։
  6. Կոմիտեի լիազորությունների հստակեցումը թույլ կտա պետությանը՝ գործառնական մակարդակով ապահովել մեդիա դաշտի ինստիտուցիոնալ կայունություն, կանխել շուկայի մասնավոր մենաշնորհացումը տվյալների մակարդակում և աջակցել ոլորտի շարունակական բարեփոխումներին։

 

  1. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք.

Նախագիծը մշակվել է ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության կողմից` Հեռուստատեսության և ռադիոյի հանձնաժողովի և «Տեսալսողական մեդիայի ինդուստրիալ կոմիտե» ԻԿԿ-ի առաջարկությունների հիման վրա:

  1. Պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի բյուջեում եկամուտների և ծախսերի էական ավելացման կամ նվազեցման վերաբերյալ.

Նախագծի ընդունման կապակցությամբ պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմնի բյուջեում եկամուտների և ծախսերի ավելացում կամ նվազեցում չի նախատեսվում:

 

  1. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավարություններ.

 

Նախագծի ընդունումն անմիջականորեն չի բխում 2050 Հայաստանի  վերափոխման ռազմավարությունից, ՀՀ կառավարության 2021 թվականի նոյեմբերի 18-ի N 1902-Լ որոշման N1 հավելվածով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021-2026 թվականների գործունեության միջոցառումների ծրագրից»:

  • Քննարկվել է

    01.08.2025 - 22.08.2025

  • Տեսակ

    Օրենք

  • Ոլորտ

    Հեռահաղորդակցություն(էլեկտրոնային հաղորդակցութուն)

  • Գերատեսչություն

    Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարություն

Ուղարկել առաջարկ էլեկտրոնային փոստով

Ձեր ուղարկած առաջարկը կտեղադրվի կայքում 10 աշխ. օրվա ընթացքում

Չեղարկել

Դիտումներ` 2299

Տպել

Առաջարկներ`

Գեւորգ Հայրապետյան

22.08.2025

Նախագիծն առնվազն տեսալսողական հաղորդումների չարաշահման արգելք սահմանող դրույթի մասով չի բխում Նախագծի հիմնավորումից: Այսպես, հիմնավորմամբ իրավական որոշակիության ապահովման, անորոշություններից խուսափելու նպատակով ըստ էության առաջարկ է արվում գործող բլանկետային նորմերի փոխարեն սահմանել կոնկրետ/ինքնաբավ նորմեր: Սակայն նախագիծը այդպես էլ չի սահմանում կոնկրետ եւ ինքնաբավ կանոններ, քանի որ ամբողջությամբ պահպանում է բլանկետայնությունը Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի 5-րդ կետով սահմանելով, որ արգելվում է քրեորեն պատժելի կամ օրենսդրությամբ արգելված այլ արարքների կոչեր տարածելը: Ավելին, անգամ Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի տարբեր դրույթներով նախատեսված ոչ բոլոր տեղեկություններն են, որ կոնկրետ են, դրանցից որոշների (օրինակ՝ բռնության կամ քրեական ենթամշակույթի քարոզի) բովանդակությունը բացահայտելու համար նույնպես անհրաժեշտ է դիմել այլ իրավական ակտերի: Այս համատեքստում տեսալսողական հաղորդումների արգելքների դեպքերի հստակեցման փորձը հակառակը, թյուրըմբռնումների եւ տարընթերցումների տեղիք է տալիս: Օրինակ, անհասկանալի է Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի եւ նույն հոդվածի 4-րդ մասի (պահպանվել է գործող օրենքի ձեւակերպումը) հարաբերակցությունը: Պարզ չէ, թե ինչու՞ է մի դեպքում քրեորեն պատժելի կամ օրենսդրությամբ արգելված այլ արարքների կոչեր տարածելը արգելվում, մեկ այլ դեպքում քրեական ենթամշակույթի քարոզը, որը նույնպես քրեորեն պատժելի եւ օրենսդրությամբ արգելվող արարքի կոչ է իր էությամբ, միայն ենթարկվում ժամային սահմանափակման: Անորոշությունների այլ օրինակներ տես հաջորդ առաջարկներում: Նման պայմաններում գտնում ենք, որ Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի առաջարկվող խմբագրությունը չի բխում Նախագծի հիմնավորումից, թյուրըմբռնումների եւ տարաձայնությունների տեղիք է տալիս, ըստ այդմ կարող է արտահայտվելու ազատության ոչ իրավաչափ միջամտության առիթ հանդիսանալ, ուստի անհրաժեշտ չէ կամ պետք է ամբողջությամբ վերախմբագրվի:

Գեւորգ Հայրապետյան

22.08.2025

Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետում անորոշ է եւ պարզ չէ, թե Նախագիծը «նման նպատակ»-ի ներքո բռնություն և դաժանություն քարոզելու նպատակի կամ նույն մասի վերջին կետով նշված քրեորեն պատժելի կամ օրենսդրությամբ արգելված այլ արարքների կոչեր տարածելու մեջ չներառվող ինչ նպատակ նկատի ունի: Եթե հնարավոր չէ հստակեցնել նման այլ նպատակները, ապա առաջարկում ենք նշված դրությում «կամ նման նպատակ» բառերը հանել, իսկ եթե նման այլ նպատակները հնարավոր է հստակեցնել, ապա առաջարկում ենք առնվազն «նման» բառից հետո ավելացնել «այլ» բառը:

Գեւորգ Հայրապետյան

22.08.2025

Նախագծի 2-րդ հոդվածով վերախմբագրվող՝ Օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով արգելվում է ազգային, ռասայական, սեռային, կրոնական ատելություն բորբոքելու, տարիքային, հաշմանդամության, անձնական կամ սոցիալական բնույթի այլ հատկանիշներով խտրականություն սերմանելը կամ նման նպատակ հետապնդող տեղեկատվություն տարածելը: Այս դեպքում հասկանալի չէ, թե ինչու են նախատեսվում միայն խտրականության մի քանի դրսեւորումներ՝ անտեսելով խտրականության այլ դրսեւորումները (տես՝ Սահմանադրության 29-րդ հոդվածը):

Տեսնել ավելին
Եվրոպական Միություն
Այս կայքը ստեղծվել և թարմացվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ: Կայքի բովանդակության համար պատասխանատվություն են կրում հեղինակները, և պարտադիր չէ, որ այն արտահայտի Եվրոպական միության, ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի, ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և ԵԱՀԿ-ի տեսակետները: