««Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում և հարակից օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենքի նախագիծ

Նախագիծը կարևոր է պետական լեզվի կիրառման միատեսակությունն ապահովելու համար, սակայն նպատակահարմար է հստակեցնել լիազոր մարմինների գործառույթների բաժանումը՝ խուսափելու իրավասությունների համընկնումից։

Նախագծով առաջարկվող փոփոխությունները գնահատելի են՝ պետական լեզվի գործառական լիարժեքությունը ապահովելու և լեզվաքաղաքական դաշտը համակարգելու տեսանկյունից։ Հատկապես կարևոր է, որ նախաձեռնությունը միտված է իրավական հստակության բարձրացմանը և վերահսկողական մեխանիզմների ներդրմանը։ Միևնույն ժամանակ, կարելի է առաջարկել, որ նախագծում հստակ սահմանվեն վերահսկողություն իրականացնող մարմինների իրավասությունների շրջանակը, ստուգումների իրականացման չափանիշները և գործընթացների թափանցիկության երաշխիքները, որպեսզի բացառվեն հնարավոր սուբյեկտիվ մոտեցումները։ Բացի այդ, նպատակահարմար է նախագծին զուգահեռ մշակել լեզվամշակութային կրթական ծրագրեր, որոնք կնպաստեն ոչ թե միայն վերահսկողությանը, այլ նաև լեզվական գիտակցության և պատասխանատվության ձևավորմանը հասարակության տարբեր շերտերում։

Արմինե Կարապետյան, ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի Սարուխանի միջնակարգ դպրոցի պատմության ,հասարակագիտության ուսուցչուհի Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն՝ հայերենը, հանդիսանում է ազգային ինքնության հիմնական հիմնասյուներից մեկը։ Ժամանակակից սոցիալ- տնտեսական, տեղեկատվական և տեխնոլոգիական զարգացումները միաժամանակ առաջ են բերել հայերենի գործառության, պահպանման և համահունչ զարգացման հարցերի մի շարք մարտահրավերներ։ Ներկայացված օրենսդրական փոփոխությունների անհրաժեշտությունը բխում է պետական լեզվի պաշտպանությունը իրավական մակարդակով ամրապնդելու imperativ պահանջից՝ միաժամանակ ապահովելով լեզվական քաղաքականության համակարգվածություն և վերահսկելիություն։ Առաջարկի հիմնավորումը 1. Օրենսդրական բացերի լրացում – գործող օրենքները հաճախ չեն ապահովում միասնական մոտեցում լեզվի կիրառման նկատմամբ՝ հատկապես գովազդային, հանրային և տեղեկատվական միջավայրում։ Փոփոխությունները հնարավորություն կտան վերացնել հակասությունները, հստակեցնել հայերենի կիրառման շրջանակները և ամրապնդել պետական վերահսկողության մեխանիզմները։ 2. Լեզվի գործառության ապահովում բոլոր ոլորտներում – օրենքը նպատակ ունի ապահովել հայերենի լիարժեք գործառությունը պետական կառավարման, կրթական, լրատվական, գովազդային և թվային միջավայրերում։ 3. Վերահսկողական և գործնական մեխանիզմների հստակեցում – նախատեսվում է հստակեցնել վերահսկող մարմինների գործառույթները և ներդնել ստուգումների հստակ ընթացակարգեր՝ բացառելով կամայականությունը։ 4. Իրավական որոշակիության և միատեսակ կիրառման ապահովում – փոփոխությունները միտված են իրավական որոշակիության սկզբունքի ամրապնդմանը և օրենքների միատեսակ կիրարմանը։ Կանխատեսվող արդյունքներ - Հայերենի գործառության ամրապնդում պետական, մասնավոր և տեղեկատվական ոլորտներում։ - Գովազդային և հանրային հաղորդակցությունում հայերենի լիարժեք կիրառման ապահովում։ - Վերահսկողության համակարգի պարզեցում և արդյունավետություն։ - Իրավական դաշտի կանխատեսելիություն և միատեսակություն։