ՀՀԿՀ «ՇԵՆՔԵՐԻ ԵՎ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՄՈԴԵԼԱՎՈՐՈՒՄ. ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՄՈԴԵԼԱՎՈՐՄԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՄԲ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՀՀԿՀ  «ՇԵՆՔԵՐԻ ԵՎ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՄՈԴԵԼԱՎՈՐՈՒՄ. ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՄՈԴԵԼԱՎՈՐՄԱՆ ՏԵԽՆՈԼՈԳԻԱՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՄԲ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ ՄՇԱԿՄԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐ» ԿԱՆՈՆՆԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻ ՆԱԽԱԳԱՀԻ ՀՐԱՄԱՆԻ ՆԱԽԱԳԾԻ

1. Անհրաժեշտությունը

«ՀՀԿՀ «Շենքերի և շինությունների տեղեկատվական մոդելավորում. Տեղեկատվական մոդելավորման տեխնոլոգիաների կիրառմամբ նախագծերի մշակման կանոններ» կանոնների հավաքածուի մշակման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է տեղեկատվական  տեխնոլոգիաների զարգացմամբ և ենթադրում է ընդհանուր շինարարության ոլորտում քաղաքաշինության սուբյեկտների պարտավորությունը՝ ձևավորել, կիրառել և  պահպանել շինարարական օբյեկտների նախագծեր, ինչպես նաև խթանել և հաշվի առնել դրանց կիրառության արդյունավետությունը:

2. Ընթացիկ իրավիճակը և խնդիրները

Ներկայումս ՀՀ տարածքում շենքերի և շինությունների տեղեկատվական մոդելավորման BIM (Building Information Modeling) տեխնոլոգիաների կիրառմամբ նախագծերի մշակման կանոնները մշակված չեն: Կանոնակարգման առարկան շինարարական օբյեկտների թվային տեղեկատվական մոդելներն են՝ որպես նախագային փաստաթղթղերի թվային տեղեկատվական մոդելների տեսակ։ Կանոնակարգման համաձայն՝ նախագծի թվային տեղեկատվական մոդելը հասկացվում է որպես նախագծի վերաբերյալ տեխնիկական և տեխնոլոգիական տվյալների, դրանց  փոխկապակցված գործընթացների շարք, որը ներկայացված է թվային օբյեկտ-տարածական ձևով: Տեղեկատվական մոդելի կիրառությունը թույլ կտա.

- ապահովել տվյալների ամբողջականությունը, կիրառաության մատչելիությունն ու հասանելությունը, ճշգրտությունը, շարունակականությունը և հետևողականությունը տեղեկատվական հոսքերում շինարարական նախագծերի պատրաստման և իրականացման համար տեղեկատվական մոդելների օգտագործման սցենարների միջև,

- համակարգային հիմքեր դնել շինարարական ծրագրի մասնակիցների համար մեկ տեղեկատվական հարթակ ստեղծելու միջոցով, բարձրացնելով նրանց տեղեկատվության ստացման արդյունավետությունը (արագությունը) և բարելավելով հաշվետվությունների և կանխատեսումների գնահատումների որակը,

- նվազեցնել շինարարական նախագծերի իրականացման տարբեր տարբերակների և սցենարների մշակման աշխատատարությունը (բարդությունը)՝ տնտեսական արդյունավետության, կազմակերպչական և տեխնոլոգիական հուսալիության տեսանկյունից առավել ռացիոնալը գտնելու համար,

- նպաստել որոշակի կազմակերպչական և տեխնոլոգիական լուծումների վերօգտագործումը, ներառյալ դրանց համեմատական վերլուծության անցկացման հնարավորությունը:

Հաշվի առնելով վերոգրյալը՝ որպես պահանջված առաջնահերթություն, ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեն ՀՀ 2024 թվականների պետական բյուջեների միջոցների հաշվին նախաձեռնել է Կաննոների հավաքածուի  մշակման գործընթացը: 2024 թվականի փետրվարի 23-ին կնքված N ՀՀՔԿ-ԳՀԱՇՁԲ-24/16 պետական գնման պայմանագրի համաձայն՝ <Սեյսմշին> սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությանը պատվիրվել են Նորմերի մշակման և տեղայնացման աշխատանքները: Աշխատանքների կատարման ժամկետ է սահմանվել 240 օրացուցային օր:

Մշակված փաստաթղթի առաջին և երկրորդ խմբագրությունները սահմանված կարգով ներկայացվել են շահագրգիռ մարմինների և կազմակերպությունների քննարկմանը, որից հետո այն վերջնամշակվել է և առաջարկվել պետական իրավական փորձաքննության՝ «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի պահանջին համապատասխան:

2.1. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ

ՀՀ կառավարության 2021 թվականի նոյեմբերի 18-ի N 1902-Լ որոշում՝

Հավելված N 1, «Քաղաքաշինության կոմիտե» բաժին, կետ 5. «Քաղաքաշինության բնագավառի նորմատիվ փաստաթղթերի մշակման, արդիականացման և միջազգային նորմերին ներդաշնակեցման ապահովում՝ ըստ ձևավորվող խնդիրների լուծման առաջնահերթությունների»,

ՀՀ կառավարության 2021 թվականի ապրիլի 8-ի «ՀՀ քաղաքաշինության բնագավառի ռազմավարական ծրագիրը և ծրագրի իրագործումն ապահովող միջոցառումների ցանկը հաստատելու մասին» N 531-Լ որոշում՝

Հավելված N 2, նպատակ 12. «Նորմատիվատեխնիկական փաստաթղթերի համակարգի արդիականացում»:

Միաժամանակ հարկ է նշել, որ «ՀՀԿՀ «Շենքերի և շինությունների տեղեկատվական մոդելավորում. Տեղեկատվական մոդելավորման տեխնոլոգիաների կիրառմամբ նախագծերի մշակման կանոններ» ՀՀ կանոնների հավաքածուն հաստատելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի հրամանի նախագծի ընդունումը լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտություն և պետական բյուջեի եկամուտներում և ծախսերում փոփոխություններ չի առաջացնում:

3. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է ՀՀ քաղաքաշինության կոմիտեի և <Սեյսմշին> սահմանափակ պատասխանատվությամբ  ընկերության կողմից:

4. Ակնկալվող արդյունքը

Արդիական նորմատիվ փաստաթղթի ձեռքբերում, նախագծային և շինարարական օբյեկտների արդյունքային ցուցանիշների համապատասխանեցում միջազգային չափանիշներին: