«ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ, ՀԱՆՐՈՒԹՅԱՆ ԳԵՐԱԿԱ ՇԱՀ ՃԱՆԱՉՎԱԾ ՏԱՐԱԾՔՆԵՐՈՒՄ ՕՏԱՐՎՈՂ ՍԵՓԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՐԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ԵՎ ՆԿԱՐԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՁԵՎԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԻԾ

Նախագծի 2-րդ հոդվածի վերաբերյալ Տվյալ լրացումով առաջարկվում է Գնահատման գործունեության մասին ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածը լրացնել հանրային գերակա շահի դեպքում գնահատումը պարտադիր դեպք դարձնելու մասին: Սակայն, ինչպես մեր այնպես էլ բազմաթիվ այլ իրավաբան մասնագետների համոզմամբ այն արդեն իսկ հանդիսանում է պարտադիր դեպք Գնահատման գործունեության մասին ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածի, 1-ին մասի 2-րդ կետով, որում ասվում է, որ գնահատումը պարտադիր է գույքը պետության կամ համայնքների կարիքների համար ձեռք բերելու (վերցնելու) դեպքում: Ինչպես դժվար չէ նկատել վերոնշյալ կետը արդեն իսկ ներառում է առաջարկվող լրացումը: ՀՀ Սահմանադրության (1995թ. խմագրությամբ) 28 -րդ հոդվածը, ՀՀ Սահմանադրության (2005թ. խմագրությամբ) 31-րդ հոդվածը, ՀՀ Սահմանադրության (2015թ. խմագրությամբ) 60-րդ հոդվածը չեն նախատեսում այլ դեպք քան հասարակության և պետության կարիքների համար գույքը սեփականատիրոջից վերցնելու այլ տարբերակ քան հանրային գերակա շահի առկայությունը այն էլ բացառիկ դեպքերում: Հասարակության և պետության կարիքների համար գույքը վերցնելու մասին օրենքը 24.10.2018թ. ՀՕ-405-Ն խմբագրվել է և հասարակության և պետության կարիք բառերի փոխարեն սահմանվել է հանրության գերակա շահերի ապահովման նպատակով: Սույնի հետ կապված առաջարկում ենք տվյալ հարցի վերաբերյալ ստանալ Արդարադատության նախարարության կարծիքը, քանի որ հնարավոր է, որ տվյալ լրացումը ընդունելուց հետո ստացվի մի իրավիճակ երբ նույն հոդվածը տվյալ դեպքում 9-րդ հոդվածը կպարունակի նույնաբովանդակ երկու կետ այն է` 2-րդ կետը և նախագծով առաջարկվող 7.1 կետը տարբեր խմբագրություններով: Նախագծի հիմնավորումներում մենք չգտանք որև փաստարկ, որը կհիմնավորվեր տվյալ փոփոխության անհրաժեշտությունը: Գնահատման գործունեության մասին ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածի տրամաբանությունը կայանում է նրանում, որ բոլոր այն դեպքերում երբ գնահատման արդյունքը պարտադիր է կողմերից մեկի համար և առնչվում է պետությանը կամ համայնքին սահմանվում է լրացուցիչ կարգ գործընթացը հսկողության տակ պահելու նպատակով` բացառելով կամ նվազեցնելով բացասական երևույթների գործոնները: Հասարակության և պետության կարիքների համար վերցվող (օտարվող) սեփականության մասին օրենքի և 24.10.2018թ. ՀՕ-405-Ն փոփոխված տարբերակի 6-րդ հոդվածում նշվում է, որ հասարակության և պետության կարիքների համար սեփականությաունը կարող է օտարվել հօգուտ պետության, համայնքի կամ կազմակերպության: Այսինքն անկախ նրանից, թե ով է ձեռքբերողը եթե գործընթացը նախաձեռնվել է կառավարության կողմից համապատասխան որոշումով այն օտարվում է պետական կարիքների համար, իսկ դա ըստ ՀՀ Սահմանադրության վերոմեջբերյալ հոդվածների հնարավոր է միմիայն բացառիկ դեպքերում հանրության շահերի ապահովման նպատակով: Որպես ամփոփում ուզում ենք շեշտել, որ Սահմանադրության պարտադիր պահանջներից մեկն այն է, որ պետության կարիքների համար օտարվող սեփականության դիմաց պետք է տրվի համարժեք փոխհատուցում: Այսինքն Սահմանադրությունը պարտավորեցնում է պետությանը ապահովել նորմի կատարումը օգտագործելով համապատասխան գործիքակազմ, որը ըստ մեզ արտացոլված է Գնահատման գործունեության մասին օրենքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով: Եթե Կադաստրի կոմիտեն գտնում է, որ դա այդպես չէ և կարիք կա լրացումների ապա Կադաստրի կոմիտեն փաստում է, որ գործընթացը իրականացվել է և իրականացվում է ՀՀ Սահմանադրության (1995թ. խմագրությամբ) 28 -րդ հոդվածի, ՀՀ Սահմանադրության (2005թ. խմագրությամբ) 31-րդ հոդվածի և ՀՀ Սահմանադրության (2015թ. խմագրությամբ) 60-րդ հոդվածի ակնհայտ խախտումներով և ոտնահարմամբ չապահովելով համարժեքության նորմի պարտադիր պահանջի վերաբերյալ վերահսկողություն սահմանելու պարտավորությունը և չօգտվելով նորմի ապահովովման համապատասխան օրենսդրական կարգավորումներից: Գերական հանրային շահ ճանաչված տարածքների մի խումբ բնակիչներ (33 -րդ թաղամաս, Բյուզանդի փողոց, Տերյան 23 և 25 և Լալայան փողոցի բնակիչներ)

Նախագծի Հոդված 3-ի և 4-ի վերաբերյալ մեր կարծիքը արտահայտված է սույն նախագծի հոդված 1-ի վերաբերյալ դիտարկումներում, ավելացնենք միայն, որ անհասկանալի է թե ինչու Գնահատման գործունեության մասին օրենքի 9-րդ հոդվածում նշված 8 դեպքերից 7-ի դեպքում մասնագիտական հանձնաժողովը քննության առարկա դարձնում է գնահատումները իսկ և միայն մի դեպքում չի դարձնում: Մեր կարծիքով բոլոր պարտադիր դեպքերը պետք է պարտադիր դառնան քննության առարկա և տրվի մասնագիտական եզրակացություն: Գերական հանրային շահ ճանաչված տարածքների մի խումբ բնակիչներ (33 -րդ թաղամաս, Բյուզանդի փողոց, Տերյան 23 և 25 և Լալայան փողոցի բնակիչներ)

Ինչ վերաբերում է նկարագրության արձանագրության կազմման նոր կագին ընդհանուր առմամբ գաղափարը ողջունելի է, հասկանալի և անհրաժեշտ, սակայն սույն Նախագծի գերակա հանրային շահ ճանաչված տարածքներում առկա սեփականության օբյեկտների նկարագրության արձանագրության կազմման կարգի 5-րդ կետում նշված է, որ նկարագրության արձանագրություն կարող են կատարել որակավորված մասնագետները կամ չափագրողները սույնի հետ կապված ցանկանում ենք հայտնել, որ նախ և առաջ տարածք պետք է մտի չափագրողը ուղղի անճշտությունները այնուհետև որակավորված մասնագետները կազմեն նկարագրության արձանագրությունները: Արձանագրություներում պետք է արտացոլվեն մանրամասն տեղեկություններ կարգավիճակը չճշտված գույքերի վերաբերյալ: Որակավորված գնահատող մասնագետները նշված նկարագրության արձանագրությունների հիման վրա պետք է կազմեն գնահատման հաշվետվություն որում պետք է գնահատվեն առանձին բոլոր օրինական գույքերը և կարգավիճակը չճշտված գույքերը` առանձին-առանձին ստացված արժեքները չգումարելով իրար: Սա այն դեպքի համար է երբ հարկ կհամարվի փոխատուցել նաև կարգավիճակը չճշտված գույքերը, որպեսզի անհրաժեշտություն չառաջանա կատարել նոր գնահատում: Սակայն անկախ ամենից գնահատողը (հաշվետվություն կազմողը) պետք է տեղազննություն կատարի գնահատվող գույքերում, համեմատի սեփական ստացած տվյալները պատվիրատուի կողմից իրեն տրամադրված տվյալների հետ, գույքի սեփականատիրոջ հետ, իսկ անհրաժեշտության դեպքում փորձագետի ներգրավմամբ, մանրամասն պետք է ճշտի բոլոր ելակետային տվյալները ինչպես որ պահանջվում է Կառավարության 1355-ն որշման գնահատման ստանդարտում: Ինչ վերավերում է այն դեպքին երբ սեփականատերը թույլ չի տալիս կատարել նկարագրության արձանագրություն ապա անթույլատրելի է դա անել հարկադրանքի միջոցով ներգրավելով հարկադիր կատարման աշխատակիցներին և գործընթացը պետք է անել առկա հնարավորություններից ելնելով քանի որ ՍԴՈ 92 որոշմամբ նշված է, որ սեփականության օտարման գործընթացը պետք է կազմակերպվի ոչ թե բռնագանձման եղանակով այլ մոտեցումը պետք է լինի բարեխիղճ գնորդի տրամաբանությունը: Գերական հանրային շահ ճանաչված տարածքների մի խումբ բնակիչներ (33 -րդ թաղամաս, Բյուզանդի փողոց, Տերյան 23 և 25 և Լալայան փողոցի բնակիչներ)