Հիշել նախագիծը

Լրամշակման փուլում է

«Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծ

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունման վերաբերյալ 

  1. Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

Ներկայացվող նախագծի նպատակը արտերկրում գտնվող՝ կորոնավիրուսի հետևանքով ՀՀ վերադառնալու հնարավորություն չունեցող կենսաթոշակառուների իրավունքների պաշտպանությունն է։

1.1. Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը և առկա խնդիրները

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքի համաձայն՝ եթե կենսաթոշակը վճարելը դադարեցվել է, ապա չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարվում է դիմելու ամսվան նախորդող մեկ տարվա այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում անձը կենսաթոշակ ստանալու իրավունք է ունեցել:

Արդյունքում, գործնականում հնարավոր է մի իրավիճակ, որ արտերկրում գտնվող կենսաթոշակառուները չկարողանան ամբողջությամբ իրականացնել իրենց իրավունքները, քանի որ կորոնավիրուսի հետևանքով չեն կարողանում (կարողացել) նախատեսված ժամկետներում վերադառնալ Հայաստանի Հանրապետություն և ստանալ իրենց չվճարված կենսաթոշակի գումարը։

Ընդ որում, այս անձանց թիվը գնալով աճում է՝ հաշվի առնելով առկա իրողությունները։

Միաժամանակ, օրենքի 34-րդ հոդվածով սահմանված են կենսաթոշակ նշանակելու ժամկետները: Համաձայն գործող իրավակարգավորումների, կենսաթոշակ նշանակելու դիմումը եռամսյա, իսկ առանձին դեպքերում վեցամսյա ժամկետում ներկայացնելու դեպքում կենսաթոշակը նշանակվում է կենսաթոշակի իրավունք ձեռք բերելու օրվանից:

Արդյունքում, գործնականում հնարավոր է մի իրավիճակ, որ արտերկրում գտնվող անձը չկարողանա ամբողջությամբ իրականացնել իր իրավունքները, քանի որ կորոնավիրուսի հետևանքով չի կարողանում (կարողացել) նախատեսված ժամկետներում վերադառնալ Հայաստանի Հանրապետություն և դիմել կենսաթոշակ նշանակելու համար։

Օրենքի 36-րդ հոդվածով սահմանված է կենսաթոշակառուի մահվան պատճառով չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարելու կարգը։ Մասնավորապես, նախատեսված է կենսաթոշակառուի մահվան պատճառով չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարել կենսաթոշակառուի մահվան ամսվանից հաշված՝ նախորդող մեկ տարվա այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում նա կենսաթոշակ ստանալու իրավունք է ունեցել:

Այս դեպքում ևս, համավարակի տարածմամբ պայմանավորված, հնարավոր է սովորականից տարբերվող իրավիճակ, երբ կենսաթոշակառուն ունենա ավելի, քան 12 ամսյա ժամանակահատվածի չվճարված կենսաթոշակի գումար (12-ամսյա ժամկետը լրացել է 2020 թվականի մարտի 1-ից հետո), որը ստանալու համար նա չի կարողացել վերադառնալ Հայաստանի Հանրապետություն և մահացել է։

1.2. Առկա խնդրի առաջարկվող լուծումը

Հաշվի առնելով վերը նշվածը՝ առաջարկվում է ընդունել ներկայացվող նախագիծը։

2․ Կարգավորման առարկան

Ներկայացված նախագծով սահմանվում է, որ եթե կենսաթոշակը վճարելը դադարեցվել է և մինչև 2021 թվականի մարտի 31-ը ներկայացվում է կենսաթոշակ վճարելը վերսկսելու դիմում, ապա չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարվում է դիմելու կամ կենսաթոշակ վճարելը վերսկսելու (կենսաթոշակ ստանալու իրավունքը վերականգնելու) համար հիմք համարվող տեղեկությունը ստացվելու ամսվան նախորդող՝ մինչև 2019 թվականի մարտ ամիսն ընկած այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում անձը կենսաթոշակ ստանալու իրավունք է ունեցել:

Միաժամանակ, առաջարկվում է սահմանել, որ կենսաթոշակը նշանակվում է իրավունք ձեռք բերելու օրվանից, եթե կենսաթոշակ նշանակելու դիմումը ներկայացվել է կենսաթոշակի իրավունք ձեռք բերելու օրվանից տասներկու ամսվա ընթացքում՝ մինչև 2021 թվականի մարտի 31-ը:

Նշված կարգավորումների տրամաբանության ներքո առաջարկվում է կենսաթոշակառուի մահվան պատճառով չվճարված կենսաթոշակի գումարը վճարել կենսաթոշակառուի մահվան ամսվանից հաշված՝ մինչև 2019 թվականի մարտի 1-ն ընկած այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում նա կենսաթոշակ ստանալու իրավունք է ունեցել:

Միաժամանակ, նախագծով առաջարկվում է խնդրո առարկա հարաբերությունները կարգավորել նաև անցումային (2020 թվականի մարտի 1-ից հետո՝  մինչև օրենքն ընդունվելն ընկած) ժամանակահատվածի համար։

Այս դեպքում հաշվի է առնվել այն փաստը, որ Պարետի № Ց/32-2020,  № Ց/87-2020, № Ց/127-2020 և № Ց/161-2020 ցուցումների կիրառմամբ, խնդրո առարկա դեպքերում հարաբերությունները կարգավորվել են նախագծով առաջարկվող իրավակարգավորումների տրամաբանությամբ։

3․ Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը

Նախագիծն ընդունվելու դեպքում արտերկրում գտնվող՝ կորոնավիրուսի հետևանքով Հայաստանի Հանրապետություն վերադառնալու հնարավորություն չունեցող կենսաթոշակառուները, մինչև 2021 թվականի մարտի 31-ը Հայաստանի Հանրապետություն վերադառնալու դեպքում, ամբողջությամբ կստանան կորոնավիրուսի հետևանքով չվճարված կենսաթոշակի գումարները։

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունման առնչությամբ այլ իրավական ակտերի ընդունման անհրաժեշտության բացակայության մասին

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունումից հետո այլ իրավական ակտերի ընդունման անհրաժեշտություն չկա։

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» նախագծի ընդունման կապակցությամբ պետական բյուջեում եկամուտների և ծախսերի ավելացման կամ նվազեցման բացակայության մասին 

«Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի ծախսերը կավելանան։

Անհրաժեշտ լրացուցիչ միջոցների մասին տեղեկանքը կցվում է:

 

  • Քննարկվել է

    14.09.2020 - 30.09.2020

  • Տեսակ

    Օրենք

  • Ոլորտ

    Սոցիալական ապահովություն

  • Նախարարություն

    Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարութուն

Ուղարկել նամակ նախագծի հեղինակին

Ձեր ուղարկած առաջարկը կտեղադրվի կայքում 10 աշխ. օրվա ընթացքում

Չեղարկել

Դիտումներ` 6766

Տպել

Առաջարկներ`

"Տնտեսական իրավունքի կենտրոն" Հասարակական կազմակերպություն

15.09.2020

«Տնտեսական իրավունքի կենտրոն» ՀԿ կարծիքը օրինագծի վերաբերյալ Հարգելի գործընկերներ, Ողջունում ենք օրինագծի շրջանառությունը։ Դրանով փորձ է կատարվում իրացնելու ՀՀ քաղաքացիների, այդ թվում՝ երկքաղաքացիների, կենսաթոշակ ստանալու սահմանադրական իրավունքի իրացումը։ Սակայն օրինագծում ներկայացված մի շարք իրավակարգավորումներ կարիք ունեն լրամշակման, որոնց մասին մեր կազմակերպությունը ժամանակին բազմիցս հայտնել է ՀՀ ԱՍՀՆ և ՀՀ ԱԺ պատգամավորներին, ներկայացնելով համապատասխան օրինագիծ (այդ օրինագիծը կցվում է՝ նրա մեծածավալ լինելու պատճառով)։ Կարծում եմ, որ հաշվի առնելով կից օրինագծում ներկայացված հիմանվորումները հաշվի կառնվեն և համապատասխան փոփոխություններ կնախատեսվեն շրջանառվող սույն օրինագծի մեջ․ 1. Պետական կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի (այսուհետ՝ Օրենքի) 7-րդ հոդվածի 2-րդ մասը հանել: 2. Օրենքի 7-րդ հոդվածի 2-րդ մասը ներկայացնել հետեւյալ խմբագրությամբ․ «2. Սույն օրենքով կենսաթոշակի իրավունք ունեցող անձը (այսուհետ` կենսաթոշակառու) կենսաթոշակ ստանալու իր իրավունքն իրացնում է օրենսդրությամբ սահմանված կարգով դիմելով կենսաթոշակ նշանակելու իրավասություն ունեցող մարմնի համապատասխան ստորաբաժանում (այսուհետ` կենսաթոշակ նշանակող ստորաբաժանում), իսկ Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիները՝ Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ծառայություններ (դեսպանատուն, հյուպատոսություն), և այդ հիման վրա նրան կենսաթոշակ նշանակելու որոշմամբ։»։ 3. Օրենքի 7-րդ հոդվածի 2-րդ մասից հետո լրացնել նոր՝ 2․1․ մաս՝ հետեւյալ բովանդակությամբ․ «2. Սույն օրենքով կենսաթոշակառուն կենսաթոշակ ստանալու իր իրավունքը կարող է իրացնել կենսաթոշակի իրավունք ստանալուց հետո ցանկացած ժամանակ։»։ 4. Օրենքի 33-րդ հոդվածի 2-րդ մասում «ստորաբաժանում» բառից հետո դնել ստորակետ և լրացնել հետևյալ բառերը․ «իսկ Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիները՝ Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ծառայություններ (դեսպանատուն, հյուպատոսություն)»։ 5. Օրենքի 33-րդ հոդվածի 7-րդ մասի 4) կետը հանել ամբողջությամբ: 6. Օրենքի 34-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1) կետում «ընթացքում» բառից հետո դնել ստորակետ և լրացնել հետևյալ բառերը․ «իսկ Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիների կողմից՝ առանց ժամկետի սահմանափակման»։ 7. Օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասից հետո լրացնել նոր 1․1 մաս՝ հետևյալ բովանդակությամբ․ «1․1․Յուրաքանչյուր ամսվա կենսաթոշակը Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիներին կարող է վճարվել նաև տվյալ ամսվա ընթացքում կենսաթոշակառուի օրենսդրությամբ սահմանված կարգով լիազորված անձին՝ իր դիմումի հիման վրա` անկանխիկ կամ կանխիկ եղանակով:»։ 8. Օրենքի 35-րդ հոդվածի 6-րդ մասի 1-ին պարբերությունից հետո լրացնել նոր պարբերություն՝ հետևյալ բովանդակությամբ․ «Կենսաթոշակը անկանխիկ եղանակով ստացող Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացի հանդիսացող կենսաթոշակառուն (անչափահաս կամ խնամակալության տակ գտնվող կենսաթոշակառուի դեպքում՝ կենսաթոշակառուի օրինական ներկայացուցիչը` ծնողը, որդեգրողը կամ խնամակալը) կենսաթոշակի վճարումը շարունակելու համար պարտավոր է տարեկան առնվազն մեկ անգամ, վերջին անգամ բանկ ներկայանալու (կենսաթոշակն անկանխիկ եղանակով ստանալու համար դիմելու) ամսվան հաջորդող տասներկուերորդ ամսվա վերջին աշխատանքային օրվանից ոչ ուշ, ներկայանալ Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ծառայություն (դեսպանատուն, հյուպատոսություն) և/կամ իր բնակության վայրի հայաստանյան համապատասխան բանկի մասնաճյուղ և հայտարարություն ստորագրել Հայաստանի Հանրապետության կենսաթոշակ ստանալու իրավունքը պահպանելու մասին:»։ 9. Օրենքի 35-րդ հոդվածի 9-րդ մասում «ստորաբաժանում» բառից հետո դնել ստորակետ և լրացնել հետևյալ բառերը․ «իսկ Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիները՝ Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ծառայություններ (դեսպանատուն, հյուպատոսություն)»։ Վերոհիշյալի հետ մեկտեղ ցանկանում ենք ներկայացնել հետևյալը․ 1. Օրինագծի հիմնավորումների մասում բացակայում է «Օինագիծը պատրաստող կազմակերպության մասին տեղեկատվությունը», ինչը պարտադիր բաժին է հանրային քննարկման դրված օրինագծերի համար։ Լրացնելով այդ բաժինը այս կայքում հարկ եմ համարում նշել, որ պետք է նշում կատարվի նաև այն մասին, որ սույն օրինագծի մշակման ժամանակ հիմք են ընդունվել «Տնտեսական իրավունքի կենտրոն» ՀԿ առաջարկությունները, որոնք ինչպես օրինագծի տեսքով, այնպես էլ www.edraft.am ակյքում սույն Օրենքի տարբեր օրինագծերի հանրային քննարկման ժամանակ բազիցս ներկայացվել են ՀԿ-ի կողմից։ Դա ցույց կտա իշխանությունների-քաղաքացիական հասարակության կառուցողական երկխոսության ուղղությամբ ՀՀ ԱՍՀՆ հավատարմությունը և թույլ կտա խթան լինել ՔՀԿ-ներինէ օրինագծերին նրանց ավելի ակտիվ մասնակցության համար, 2. Հիմնավորումների «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունման առնչությամբ այլ իրավական ակտերի ընդունման անհրաժեշտության բացակայության մասին ՏԵՂԵԿԱՆՔ-ում նշված է, որ «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունումից հետո այլ իրավական ակտերի ընդունման անհրաժեշտություն չկա։ Մինչդեռ մենք կարծում ենք, որ օրինագծի ընդունման դեպքում անհրաժեշտաբար պետք է փոփոխություններ կատարվեն ՀՀ կառավարության 2011 թ․ մայիսի 5-ի ««Պետական կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի կիրարկումն ապահովելու մասին» N 665-Ն որոշման մեջ: 3. Հիմնավորումների «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» նախագծի ընդունման կապակցությամբ պետական բյուջեում եկամուտների և ծախսերի ավելացման կամ նվազեցման բացակայության մասին ՏԵՂԵԿԱՆՔ-ում նշված է, որ «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագծի ընդունման դեպքում Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի ծախսերը կավելանան։ Նշվածշ է նաև, որ Անհրաժեշտ լրացուցիչ միջոցների մասին տեղեկանքը կցվում է: Մինչդեռ այդ տեղեկանքը կցված չէ։ Խնդրում ենք այդ տեղեկանքը անպայմանորեն կցել, որպեսզի դա նույնպես հասանելի լինի հասարակությանը։ Մովսես Արիստակեսյան

Տեսնել ավելին